Bir kişinin vefatından sonra geride bıraktığı malvarlığına “tereke” adı verilir. Bu terekenin, yasal ya da atanmış mirasçılar arasında hukuka uygun şekilde paylaşılması, miras hukuku kapsamında önemli bir süreci oluşturur.
Miras paylaşımı; hak, oran ve usul bakımından Türk Medeni Kanunu çerçevesinde düzenlenmiştir ve eksiksiz yapılmadığı takdirde uzun süren uyuşmazlıklara yol açabilir.
Miras Paylaşımı Nedir?
Miras paylaşımı, ölen kişinin geride bıraktığı taşınmazlar, para, malvarlığı ve borçların, mirasçılar arasında yasaya uygun şekilde bölüştürülmesidir. Paylaşım, ya mirasçılar arasında anlaşmayla yapılır ya da mahkeme süreciyle tamamlanır.
Miras Paylaşımında Uygulanan Temel Kurallar
Miras, ölüm anında mirasçılara geçer.
Tüm mirasçılar tereke üzerinde birlikte hak sahibidir (elbirliği mülkiyeti).
Paylaşım yapılana kadar hiçbir mirasçı tek başına işlem yapamaz.
Mal paylaşımı yapılması için önce tereke netleştirilmelidir (borçlar düşülür).
Mirasçılar arasında anlaşma sağlanamazsa mahkemeye başvurulabilir.
Yasal Mirasçılar Kimlerdir ve Hangi Oranlarla Pay Alır?
1. Birinci Derece Mirasçılar: Çocuklar ve Eş
- Çocuklar (evlatlıklar dahil): Eşit oranda pay alır.
- Sağ kalan eş: %25 (varsa) alır.
2. İkinci Derece: Anne, Baba ve Kardeşler
- Çocuk yoksa, anne-baba mirasçı olur.
- Sağ kalan eş varsa: %50 alır.
3. Üçüncü Derece: Büyükanne, Büyükbaba ve Kuzenler
Üst soyu kalmamışsa, bu gruba geçilir.
4. Devlet:
Hiç mirasçı yoksa tereke devlete kalır.
Miras Paylaşımı Süreci Nasıl İşler?
A. Terekenin Tespiti ve Malvarlığı Belirleme
Nüfus müdürlüğü ve tapu kayıtları üzerinden tereke belirlenir. Taşınmazlar, banka hesapları, araçlar ve borçlar listeye dahil edilir. Gerekiyorsa “veraset ilamı” alınır (Sulh Hukuk Mahkemesi’nden).
B. Mirasçıların Anlaşmasıyla Paylaşım
Mirasçılar kendi aralarında noter huzurunda paylaşım anlaşması yapabilir. Tapu ve banka işlemleri bu anlaşmaya göre yürütülür.
C. Mahkeme Yoluyla Paylaşım (İzale-i Şuyu Davası)
Anlaşma sağlanamazsa, miras ortaklığının sona erdirilmesi için dava açılır. Mahkeme, satış ve gelir paylaşımı ya da taşınmaz bölünmesi yoluyla karar verir.
Taşınmazların Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Miras kalan ev, arsa ya da tarla gibi taşınmazlar, bölünebiliyorsa taksim yapılabilir. Bölünemiyorsa, mahkeme tarafından satışa çıkarılır ve gelir bölüştürülür. Tapu işlemlerinde tüm mirasçıların onayı gerekir.
Saklı Pay Nedir ve Neden Önemlidir?
Saklı pay, bazı mirasçıların (eş, çocuk, anne-baba) kanunen minimum alması gereken miras oranıdır. Miras bırakan, vasiyetle tüm mirası bir kişiye bıraksa bile, saklı paylı mirasçılar tenkis davası açarak haklarını talep edebilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Süreç karmaşıksa mutlaka bir avukattan destek alınmalıdır. Bankadaki paraların çekilmesi, araçların devri gibi işlemler için noter onaylı anlaşmalar gerekir. Mal paylaşımı sırasında diğer mirasçının izni olmadan işlem yapmak yasal suç teşkil edebilir.
Gaziantep’te Miras Paylaşımı Davaları ve Hukuki Danışmanlık
Miras paylaşımı, her ne kadar aile içi bir konu gibi görünse de uygulamada ciddi hukuki ve ekonomik sonuçlar doğurur. Özellikle birden fazla mirasçı varsa ve gayrimenkul söz konusuysa, uyuşmazlıklar sık yaşanır.
Gaziantep’te Miras Avukatı olarak; Tereke tespiti, Veraset ilamı alınması, Miras sözleşmeleri, İzale-i şuyu (ortaklığın giderilmesi) davaları konularında hukuki destek sunmaktayız.